در حال بارگذاری...

عناصر سفارشی HTML

عناصر سفارشی HTML (Custom Elements) یکی از قابلیت‌های قدرتمند در استاندارد Web Components است که به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا تگ‌های HTML دلخواه خود را با رفتار و ساختار خاص ایجاد کنند. همان‌طور که در ساختن یک خانه، می‌توانیم اتاق‌هایی با عملکرد خاص طراحی کنیم، در طراحی صفحات وب نیز می‌توانیم عناصر سفارشی را همچون "اتاق‌هایی هدفمند" در معماری کلی سایت سازمان‌دهی کنیم.
برای مثال، در یک فروشگاه آنلاین می‌توانید عنصر سفارشی «کارت محصول» بسازید، یا در یک وب‌سایت خبری، بلوک «خبر فوری» را به‌عنوان یک عنصر مستقل تعریف کنید. در وبلاگ شخصی نیز می‌توانید جزء «باکس نویسنده» را با قابلیت‌های تکرارپذیر و منظم به‌کار ببرید. حتی در پورتال‌های دولتی می‌توان عناصر فرم، اطلاعیه یا هشدارها را با یک استاندارد خاص سفارشی‌سازی کرد.
در این آموزش شما با ساختار اصلی عناصر سفارشی، چرخه حیات (Lifecycle)، نحوه تعریف و استفاده آن‌ها و ارتباط‌شان با ویژگی‌ها (Attributes) آشنا خواهید شد. تمرکز این آموزش بر استفاده واقعی و پیشرفته از عناصر سفارشی است تا بتوانید آن‌ها را در پروژه‌های حرفه‌ای به‌کار ببرید. این مفاهیم مثل سازمان‌دهی کتابخانه‌ای است که هر کتاب (عنصر) دارای مکان و وظیفه مشخصی است.

مثال پایه

html

HTML Code

<!-- تعریف یک عنصر سفارشی خوش‌آمدگویی -->

<script>
class SalamElement extends HTMLElement {
connectedCallback() {
this.innerHTML = "<h2>سلام و خوش آمدید!</h2>";
}
}
customElements.define("salam-element", SalamElement);
</script>

<salam-element></salam-element>

در این مثال ساده، یک عنصر سفارشی به‌نام <salam-element> تعریف کرده‌ایم. این عنصر زمانی که در صفحه استفاده شود، پیامی خوش‌آمدگویی نمایش می‌دهد. ابتدا کلاسی به نام SalamElement تعریف شده که از HTMLElement ارث‌بری می‌کند. این بدین معناست که کلاس ما تمام قابلیت‌های پایه‌ی عناصر HTML را دارا خواهد بود.
سپس متدی به نام connectedCallback() تعریف شده که بخشی از چرخه حیات یک عنصر سفارشی است. این متد زمانی اجرا می‌شود که عنصر به سند (DOM) اضافه شود. درون آن با استفاده از innerHTML محتوایی به عنصر تزریق می‌شود. این محتوا می‌تواند هر چیزی باشد، از متن ساده گرفته تا ساختارهای پیچیده HTML.
سپس با استفاده از متد customElements.define() این عنصر با یک نام مشخص ("salam-element") در سیستم ثبت می‌شود. نکته مهم این است که نام عنصر سفارشی حتماً باید شامل یک خط تیره (-) باشد تا با تگ‌های بومی HTML تداخل نداشته باشد.
این روش برای ایجاد عناصر تکراری در سایت بسیار مفید است، مثل بلوک‌های ثابت در صفحات خبری یا ویجت‌های اطلاع‌رسانی در پرتال‌های رسمی. مبتدیان ممکن است بپرسند: چرا فقط innerHTML؟ پاسخ این است که ساختار ساده‌ای برای درک مفهوم است، اما این ساختار قابلیت گسترش به‌صورت پویا را نیز دارد.

مثال کاربردی

html

HTML Code

<!-- عنصر سفارشی کارت محصول در فروشگاه آنلاین -->

<script>
class ProductCard extends HTMLElement {
connectedCallback() {
const title = this.getAttribute("title") || "نام محصول";
const price = this.getAttribute("price") || "قیمت نامشخص";
this.innerHTML = `
<div class="card">
<h3>${title}</h3>
<p>قیمت: ${price} تومان</p>
</div>`;
}
}
customElements.define("product-card", ProductCard);
</script>

<product-card title="کفش ورزشی" price="۴۵۰۰۰۰"></product-card>

بهترین روش‌ها و اشتباهات رایج در استفاده از عناصر سفارشی HTML
روش‌های توصیه‌شده:

استفاده از HTML معنایی (Semantic HTML): درون عناصر سفارشی از تگ‌هایی مثل <article>, <section>, <nav> استفاده کنید تا ساختار قابل‌فهم برای مرورگر و موتورهای جست‌وجو ایجاد شود.
توجه به دسترسی‌پذیری (Accessibility): از ویژگی‌های ARIA برای توصیف رفتار عناصر برای کاربرانی با نیازهای خاص استفاده کنید.
ساختار منظم و قابل نگهداری: از کلاس‌های ساختاریافته استفاده کرده و اجزای تکراری را در قالب عناصر جداگانه تعریف کنید.
تفکیک منطق از ارائه: منطق عملکرد عنصر (JavaScript) را از سبک بصری (CSS) جدا نگه دارید.
اشتباهات رایج:
عدم استفاده از خط تیره در نام عنصر: باعث ارور در ثبت عنصر می‌شود.
عدم تعریف ویژگی‌ها (Attributes): بدون تعریف ویژگی‌ها، عنصر قابل تنظیم نیست و استفاده مجدد را محدود می‌کند.
تودرتو کردن نامناسب عناصر: قراردادن عناصر سفارشی در مکان‌های غیرمجاز مانند داخل <ul> یا <table> ممکن است منجر به رفتار غیرقابل پیش‌بینی شود.
عدم حذف منابع: در متد disconnectedCallback() رویدادها و تایمرها را حذف نکنید، موجب نشت حافظه خواهد شد.
نکات اشکال‌زدایی (Debugging):

از console.log() برای بررسی lifecycle استفاده کنید.
بررسی کنید عنصر با customElements.get() به‌درستی تعریف شده است.
مرورگرهای مختلف را آزمایش کنید تا از سازگاری مطمئن شوید.
توصیه عملی:
عناصر سفارشی را همچون قطعاتی از پازل در طراحی خود ببینید — هر عنصر باید وظیفه مشخصی داشته باشد و به‌سادگی قابل تست و استفاده مجدد باشد.

📊 مرجع سریع

Property/Method	Description	Example
customElements.define()	ثبت یک عنصر سفارشی	customElements.define("my-tag", MyClass)
connectedCallback()	فراخوانی هنگام اضافه‌شدن عنصر به DOM	this.innerHTML = "..."
disconnectedCallback()	فراخوانی هنگام حذف عنصر از DOM	حذف eventListeners
observedAttributes	لیست ویژگی‌های نظارت‌شده	static get observedAttributes() { return \["title"] }
attributeChangedCallback()	واکنش به تغییر ویژگی‌ها	بروزرسانی UI بر اساس ویژگی‌ها
HTMLElement	کلاس پایه برای عناصر سفارشی	class MyTag extends HTMLElement

خلاصه و مراحل بعدی
در این آموزش پیشرفته با مفهوم عناصر سفارشی HTML آشنا شدید. یاد گرفتید که چگونه یک کلاس جدید بسازید، آن را ثبت کرده و در صفحه وب استفاده نمایید. همچنین با lifecycle متدها و کاربرد آن‌ها در موقعیت‌های مختلف مثل فروشگاه آنلاین، وب‌سایت خبری، بلاگ و پرتال‌های رسمی آشنا شدید.
عناصر سفارشی قابلیت ادغام با CSS (برای استایل‌دهی جداگانه) و JavaScript (برای منطق تعاملی) را دارند. همچنین می‌توانید از Shadow DOM برای محافظت از استایل داخلی استفاده کنید.
برای ادامه مسیر یادگیری پیشنهاد می‌شود مباحث Shadow DOM، HTML Templates و Slots را به‌صورت عمیق مطالعه کنید. همچنین تمرینات کوچک مثل ایجاد عناصر مختلف برای فرم‌ها، جداول و ویجت‌ها به شما کمک خواهد کرد این تکنولوژی را در پروژه‌های واقعی به‌کار ببرید.
به خاطر داشته باشید که عناصر سفارشی را با دید "کتاب‌خانه‌ای" بسازید — منظم، مستند و قابل بازیافت.

🧠 دانش خود را بیازمایید

آماده شروع

آزمون دانش شما

درک خود از این موضوع را با سوالات کاربردی بسنجید.

❓

سوالات

🎯

70%

برای قبولی

♾️

∞

زمان

🔄

∞

تلاش‌ها

📝 دستورالعمل‌ها

هر سوال را با دقت بخوانید
بهترین پاسخ را برای هر سوال انتخاب کنید
می‌توانید آزمون را هر چند بار که می‌خواهید تکرار کنید
پیشرفت شما در بالا نمایش داده می‌شود

زبان