Sayılar ve Matematik
Sayılar ve Matematik (Numbers and Math) JavaScript’te, veri işleme ve hesaplamaların temel yapı taşlarını oluşturur. Sayılar, fiyat hesaplamaları, kullanıcı puanları, istatistikler ve metriklerin hesaplanmasında kritik rol oynar. Örneğin bir e-ticaret sitesinde ürünlerin toplam fiyatını veya indirimli fiyatını hesaplamak, bir blogda makale puanlarını toplamak veya bir haber sitesinde etkileşim oranlarını analiz etmek için sayısal işlemler gereklidir. Bu kavramları öğrenmek, bir evi inşa etmek gibi düşünülebilir: önce temeli atarsınız (temel aritmetik), ardından duvarları örersiniz (istatistik ve hesaplama), son olarak odaları dekore edersiniz (sonuçların sunumu ve kullanıcıya gösterimi). Bu eğitimde, JavaScript’in Math nesnesi, reduce ve map fonksiyonları ile array’ler üzerinde sayısal hesaplamalar, sayıların yuvarlanması, rastgele sayı üretimi ve ortalama hesaplama gibi ileri düzey konuları öğreneceksiniz. Eğitim sonunda, sayıları ve matematiksel hesaplamaları güvenli ve etkili bir şekilde kullanarak web uygulamalarında güçlü ve dinamik veri işlemleri gerçekleştirebileceksiniz.
Temel Örnek
javascript// Calculate total price with discount
let fiyatlar = \[150, 300, 450, 200]; // Array of product prices
let indirim = 0.1; // 10% discount
let toplam = fiyatlar.reduce((s, f) => s + f, 0); // Sum all prices
let toplamIndirimli = toplam * (1 - indirim); // Apply discount
console.log("Toplam indirimli fiyat:", toplamIndirimli); // Display resultYukarıdaki örnekte, fiyatlar adında bir array oluşturduk ve ürün fiyatlarını içine ekledik. indirim değişkeni, yüzde 10’luk bir indirim oranını tutar. reduce() fonksiyonu, array’deki tüm elemanları toplayarak toplam fiyatı hesaplar. Ardından toplamı (1 - indirim) ile çarparak indirim uygulanmış fiyatı buluruz. console.log ile sonucu konsola yazdırıyoruz. Bu yöntem e-ticaret sitelerinde sepet toplamını hesaplamak, bloglarda makale puanlarını toplamak veya haber sitelerinde istatistikleri derlemek için uygundur. Yeni başlayanların sık sorduğu sorulardan biri reduce() yerine neden for döngüsü kullanılmadığıdır. reduce() fonksiyonel programlama yaklaşımı ile kodu daha okunabilir, hatasız ve ölçeklenebilir kılar.
Pratik Örnek
javascript// Calculate average rating of blog posts
let puanlar = \[4.5, 3.8, 5.0, 4.2]; // User ratings
let toplamPuan = puanlar.reduce((s, p) => s + p, 0); // Sum all ratings
let ortalama = toplamPuan / puanlar.length; // Calculate average
console.log("Ortalama puan:", ortalama.toFixed(2)); // Show with 2 decimalsBu örnek, blog makalelerinin ortalama puanını hesaplar. puanlar array’i kullanıcıların verdiği puanları içerir. reduce() ile tüm puanları toplarız, ardından array’in uzunluğuna bölerek ortalamayı buluruz. toFixed(2) fonksiyonu sonucu iki ondalık basamakla gösterir, kullanıcıya daha net bir sunum sağlar. Bu teknik haber sitelerinde makale değerlendirmesi, e-ticaret sitelerinde ürün yorumlarının ortalaması veya sosyal platformlarda kullanıcı etkileşim analizi için kullanılabilir. Reduce() ve toFixed() fonksiyonlarının avantajları, kodun kompakt ve okunabilir olması ile verilerin doğru biçimde sunulmasını sağlamaktır. Bu, bir kütüphanedeki kitapları düzenlemek ve hızlı erişim sağlamak gibi düşünülebilir.
İyi uygulamalar ve yaygın hatalar:
Sayılar ve matematikle çalışırken modern sözdizimi (reduce, map, Math nesnesi) kullanın. Veri girişlerini her zaman kontrol edin; NaN veya undefined değerlerden kaçının. Hesaplamaları optimize ederek performansı artırın ve ara sonuçları saklayın. Yaygın hatalar arasında stringleri sayıya çevirmemek, gereksiz for döngüleri kullanmak, hesaplama hassasiyetini dikkate almamak ve boş array’lerle çalışırken hatalar yapmak vardır. Hata ayıklama için console.log ve debugger kullanın. Fonksiyonları küçük ve test edilebilir şekilde oluşturmak, büyük projelerde güvenilirlik sağlar. Bu yaklaşım, evi modelleyip sonra inşa etmeye benzer; önce her parça doğru çalışır, sonra bütün sistem sağlam olur.
📊 Hızlı Referans
| Property/Method | Description | Example |
|---|---|---|
| reduce() | Array elemanlarını toplamak veya işlemek | \[1,3,5].reduce((a,b)=>a+b,0) |
| toFixed() | Sayının ondalık basamak sayısını ayarlar | (3.14159).toFixed(2) => "3.14" |
| Math.round() | En yakın tam sayıya yuvarlar | Math.round(4.6) => 5 |
| Math.floor() | Aşağıya yuvarlar | Math.floor(4.9) => 4 |
| Math.ceil() | Yukarıya yuvarlar | Math.ceil(4.1) => 5 |
| Math.random() | 0-1 arası rastgele sayı üretir | Math.random() => 0.678 |
Özet ve sonraki adımlar:
Bu eğitimde, JavaScript’te sayılar ve matematikle ilgili ileri düzey teknikleri öğrendik: array toplama, ortalama hesaplama, indirim uygulama ve ondalık hassasiyet kontrolü. Bu bilgiler, dinamik veri sunumu ve backend ile iletişim için kritiktir. Bir sonraki adım olarak tarih ve saat hesaplamalarını öğrenebilir, Math.js gibi kütüphanelerle karmaşık matematiksel işlemleri keşfedebilir ve büyük veri setlerinde performans optimizasyonunu uygulayabilirsiniz. Pratik örnekler üzerinden sepet hesaplamaları, puan ortalamaları ve etkileşim ölçümleri yaparak bilgilerinizi pekiştirebilirsiniz. HTML ve CSS ile sayısal sonuçların kullanıcıya sunumu, odaları işlevsel ve estetik bir şekilde dekore etmeye benzer.
🧠 Bilginizi Test Edin
Bilginizi Test Edin
Bu konudaki anlayışınızı pratik sorularla test edin.
📝 Talimatlar
- Her soruyu dikkatle okuyun
- Her soru için en iyi cevabı seçin
- Quiz'i istediğiniz kadar tekrar alabilirsiniz
- İlerlemeniz üstte gösterilecek