Promptların Tarihi ve Evrimi

Promptların tarihi ve evrimi, yapay zekâ (AI) ve özellikle prompt mühendisliği alanında temel bir konudur. Prompt, bir yapay zekâ modeline verdiğimiz talimat veya sorudur. İlk dönemlerde promptlar oldukça basitti: tek satırlık sorular veya kısa komutlar şeklindeydi. Örneğin, “Bir şiir yaz” gibi. Ancak gelişmiş dil modelleri ile birlikte promptlar daha karmaşık, bağlam odaklı ve yapılandırılmış hâle geldi.
Bu konuyu bilmek önemlidir çünkü bir AI modelinden alınan yanıtın kalitesi, verilen promptun kalitesine doğrudan bağlıdır. Promptların tarihini ve evrimini öğrenmek, kullanıcıya daha iyi talimatlar vererek daha doğru, yararlı ve uygulanabilir sonuçlar alma becerisi kazandırır.
Bu eğitimi tamamladığınızda, şunları öğrenmiş olacaksınız:

• Promptların basitten karmaşığa nasıl evrildiğini,
• Temel ve pratik prompt oluşturma yöntemlerini,
• Promptların iş hayatında içerik üretimi, eğitim, pazarlama ve veri analizi gibi alanlarda nasıl kullanılacağını.
  Prompt mühendisliğini gerçek işlerde uygulayarak hem zamandan kazanacak hem de AI ile daha üretken bir şekilde çalışabileceksiniz.

Bu temel promptu adım adım inceleyelim:

1. “Sen bir öğretmensin” ifadesi rol tanımlamasıdır. Yapay zekânın bir öğretmen gibi davranmasını sağlayarak cevabın tonunu ve anlaşılabilirliğini belirler.
2. “Yapay zekâyı açıkla” cümlenin asıl görevidir. Bu, AI’nin ne yapması gerektiğini doğrudan ifade eder.
3. “3 basit cümle ile” kısmı bir format kısıtlamasıdır. Bu sayede yanıt kısa, öz ve anlaşılır olur.
   Bu prompt; eğitim içerikleri hazırlarken, öğrenciler veya yeni başlayanlara açıklama yaparken veya kısa sunumlar için içerik oluştururken kullanılabilir.
   Varyasyon örnekleri:

• “Bir örnek ekle” diyerek daha açıklayıcı hâle getirebilirsiniz.
• “Bunu bir 10 yaşındaki çocuğa anlat” diyerek dil seviyesini değiştirebilirsiniz.
• “Maddeler hâlinde açıkla” diyerek formatı değiştirebilirsiniz.
  Bu küçük değişiklikler, yanıtın kullanışlılığını önemli ölçüde artırır.

Bu pratik prompt daha gelişmiş bir yapıya sahiptir:

1. “Bir dijital pazarlama uzmanı gibi davran” cümlesi profesyonel rol tanımlar. Böylece yanıt, iş dünyasına uygun ve stratejik olur.
2. “7 günlük bir paylaşım planı hazırla” temel görevi açıklar, modelin ne üretmesi gerektiğini belirler.
3. “Her gün için tema, görsel fikri, kısa açıklama ve pazarlama hedefi” talimatları detaylı kriterler sağlar. Bu, sonucu doğrudan kullanılabilir hâle getirir.
4. “Yanıtı tablo formatında sun” talimatı çıkış formatını netleştirir ve uygulanabilirliği artırır.
   Bu prompt, içerik pazarlaması, sosyal medya planlaması ve küçük işletme yönetimi gibi profesyonel kullanım alanlarında oldukça pratiktir.
   Varyasyonlar:

• Sosyal medya platformunu değiştirebilirsiniz (TikTok, LinkedIn).
• Süreyi 30 güne çıkarabilirsiniz.
• Stili değiştirebilirsiniz: eğlenceli, eğitici veya resmi.

En iyi uygulamalar ve sık yapılan hatalar:
En İyi Uygulamalar:

1. Rol tanımlayın (öğretmen, uzman, editör).
2. Görevi açık ve net bir şekilde belirtin.
3. Format veya uzunluk kısıtlaması ekleyin.

4. Promptu sonuçlara göre aşamalı olarak geliştirin.
   Sık Yapılan Hatalar:

5. Çok genel veya belirsiz promptlar yazmak.

6. Tek prompt ile birden fazla ilgisiz görev istemek.
7. Çıkış formatını belirtmemek.
8. Gereksiz uzun veya karmaşık talimatlar vermek.
   Sorun Giderme İpuçları:

• Promptu basitleştirin ve netleştirin.
• Beklenen sonucun örneğini ekleyin.
• Promptu küçük adımlara bölerek yineleyin.

İleri teknikler ve sonraki adımlar:
Promptların temelini öğrendikten sonra daha gelişmiş yöntemler uygulanabilir:

• Zincirleme Promptlar (Chained Prompts): Karmaşık görevleri adım adım bölmek.
• Few-shot Promptlar: Örnekler vererek belirli bir stil veya format öğretmek.
• Öz değerlendirme (Self-reflection): Modelin kendi yanıtını analiz edip geliştirmesini istemek.
  Bu teknikler, rapor üretimi, içerik planlama, veri analizi ve senaryo yazımı gibi ileri düzey işlerde kullanılabilir.
  Bir sonraki adım olarak prompt optimizasyonu ve Chain-of-Thought gibi düşünce zinciri tekniklerini öğrenmek önerilir.
  Tavsiyem: Başarılı promptlarınızı kaydedin ve farklı senaryolar için uyarlayın.